Totaal aantal pageviews

donderdag 27 januari 2011

Het boek in de e-wereld symposium in Tresoar

Vandaag werd op Tresoar een druk bezocht symposium gehouden over e-readers en e-boeken. Bij deze een selectie uit de ruim 100 twitterberichten die vanuit de zaal werden verzonden:

TRESOARfryslan: Wie lezen er veel eBooks, slechts 4 mensen in de zaal #eFLST

 

TRESOARfryslan: #eFLST eBooks moeten niet gratis verstrekt worden; schrijvers werken er 2 jaar aan. Iedereen wordt toch betaald voor zijn/haar werk?

 

TRESOARfryslan: De consument/lezer is de grote winnaar; kan alles op z'n scherm toveren #eFLST

 

TRESOARfryslan: eBook geen kwestie van òf, maar wanneer #eFLST

 

TRESOARfryslan: Toekomstdoelstelling bibliotheek.nl aanbod van minimaal 10.000 eBooks in juni 2012 #eFLST

 

TRESOARfryslan: Bij wijze van conclusie: Een boek is een erkende cultuurdrager, dat moeten we onthouden #eFLST

 

TRESOARfryslan: Stelling René van Stipriaan #eFLST De gebruiker gaat betalen: grootschalige verdienmodellen in zicht.

 

TRESOARfryslan: Stelling Michiel Laan #eFLST Door de dominantie van grote commerciële partijen krijgen de kleine talen het moeilijk in het digitale domein

 

TRESOARfryslan: Stelling Michiel Laan #eFLST Bibliotheken kunnen een positieve bijdrage leveren aan het tegengaan van het illegaal aanbieden van eBooks

 

TRESOARfryslan: Stelling Paul Rutten #eFLST Een eBook is geen boek.

 

TRESOARfryslan: Stelling Paul Rutten #eFLST Het exploiteren van toegang tot informatie is de kernactiviteit van uitgevers, niet het uitgeven van boeken

 

 

zondag 23 januari 2011

Boekenrecensies toen en nu

Hier had ik eerlijk gezegd nog nooit van gehoord. Prachtig hulpmiddel om mensen met gelijke interesses bij elkaar te brengen. Moest bij dit ding enigszins nostalgisch terugdenken aan de verplichte boekenleeslijsten die we destijds hadden op de HAVO en later op het VWO. Begin jaren 90 was Internet nog een tamelijk onbekend verschijnsel. Voor uittreksels, niet alle boeken werden natuurlijk gelezen en pas na het lezen van een paar goede recensies begreep je de diepere lagen in de werken van Harry Mulisch, moest je soms uren zoeken in de Openbare Bibliotheek. Heel wat dubbeltjes zijn verdwenen in de kopieermachines aan de Wirdumerdijk......Niet meer te vergelijken met de hedendaags situatie dus. Privé zal ik LibraryThing denk ik niet gebruiken, heb wel veel geschiedenisboeken maar voel niet zo'n behoefte dit met anderen te delen of zo. Voor Tresoar zijn er goede toepassingsmogelijkheden om de Friese literatuur te bevorderen. Uit LibraryThing en Dizie.nl zijn vast wel dingen te halen die gebruikt kunnen worden in onze eigen website Sirkwy, "het virtuele huis van de Friese literatuur."

Antiek internetarchief WayBack Machine vernieuwd

Bron: Webwereld d.d. 21 januari 2010


Auteur: Loek Essers

The WayBack Machine, een van de populairste manieren om eens goed in het verleden van het web te spitten, wordt vernieuwd. "Het werd ook tijd dat het goed werd aangepakt."

Webwereld in de WayBack Machine (screenshot)








The WayBack Machine van The Internet Archive, een online Amerikaanse bibliotheek, is een van de populairste manieren om te kunnen zien hoe het web er in vroegere tijden uit zag. De huidige machine kampt met de nodige problemen. De resultaten zijn niet altijd even overzichtelijk en de dienst had vanwege de enorme groei ook last van serverproblemen. Daarom is het tijd voor iets nieuws. Sinds vandaag wordt een nieuwe beta van de machine getest.

 

Tijd voor vernieuwing

"Dit is een van de belangrijke tools om de informatie die ogenschijnlijk lijkt te zijn verdwenen toch terug te halen", zegt onderzoeker Eric Hennekam die zich dagelijks met archieven bezig houdt. Volgens hem werd het ook hoog tijd dat de WayBack Machine vernieuwd werd. De WayBack Machine documenteert niet het hele internet. Wie wil kan bijvoorbeeld zijn site opgeven om gecrawld (binnengehaald) te worden. "Ze kijken natuurlijk ook naar hoe belangrijk een site is", legt Hennekam uit. Het archief is dus alles behalve volledig. Toch valt er veel relevante informatie terug te vinden.

 

Meer overzicht

De nieuwe beta ziet er voornamelijk uit als een zoekmachine a la Google. Er zijn twee knoppen geplaatst onder het url-veld: de eerste laat de meest recente opgeslagen versie van een site zien met bovenin een tijdlijn, zodat door de geschiedenis van een site kan worden genavigeerd. De tweede knop laat de geschiedenis van een website zien aan de hand van een kalender. In de kalenderfunctie wordt per dag weergegeven of de homepage van een website is gecrawld, en zo ja, hoe vaak dat is gebeurd. "Die kalender vind ik heel overzichtelijk. Die kalenderinterface is ook een van de belangrijkste vernieuwingen", vindt Hennekam. De oude kalenderfunctie werd als weinig overzichtelijk ervaren. De nieuwe machine is nog lang niet volledig. "Het viel mij op dat er soms gewoon een heel deel wegvalt. Het lijkt alsof ze een paar maanden helemaal niks hebben gearchiveerd. Als je dan naar de oude kijkt blijkt dat ze dat toch hebben gedaan."

 

Nederlandse versie

De makers van de WayBack Machine zijn zich er terdege van bewust dat de nieuwe site verre van perfect is. Ze roepen gebruikers dan ook op om problemen aan te kaarten. Voorlopig staat de oude versie van de machine ook nog online. Ook in Nederland wordt onder andere door de Koninklijke Bibliotheek (KB) gewerkt aan een webarchief. In 2013 wil de KB 10.000 Nederlandse sites hebben binnengehaald.

Grappig dit. Even aan het zoeken geweest en ik vond zelfs nog de eerst website onder de Tresoarvlag. Er is sinds die tijd veel veranderd......

 

zondag 16 januari 2011

Google maps

Voor het vinden van een routebeschrijving maak ik geregeld gebruik van Google maps, een erg handige en gebruikersvriendelijke toepassing. Ff zoeken op Tresoar en ja we staan gelukkig op de kaart; compleet met beschrijvingen en enkele foto's. Sinds een aantal jaren worden aan afbeeldingen van stads- en dorpsgezichten en van gebouwen die we in Het Fries Fotoarchief opnemen, postcodes, straatnamen en huisnummers toegekend om een eventuele koppeling naar Google maps en Gis-applicaties mogelijk te maken. In HisGIS zitten op dit moment al een groot aantal gekoppelde foto's en ansichtkaarten uit de collectie van Tresoar. Activeer de kaartlagen "Ansichtkaarten Tresoar" en "Fotos Tresoar" en ga vervolgens bijv. eens kijken naar Leeuwarden. Als je op een rode of blauwe stip klikt, verschijnt rechtsboven een vakje met achtergrondinformatie. Klik op de link en je ziet de bijbehorende foto in het Fries Fotoarchief staan. Een andere toepassing zou kunnen zijn het koppelen van onze beeldbank aan Google maps. Je krijgt dan niet alleen de foto en bijbehorende informatie te zien, maar ook diezelfde afbeelding in een satelietfoto van die plaats. Ook willen we in het kader van het project Sonttol registers online domicilies van de schippers en de vertrek- en aankomsthavens van de in de registers genoemde schepen gaan georefereren. Tenslotte is er ook nog Historypin. Ook met deze dingen weer genoeg smaken en keuzes en nog een wereld te ontdekken.........

woensdag 12 januari 2011

Document van de Dag als app op je GSM bij Nationaal Archief US

 Bron: Het Archiefforum

The National Archives has launched its first mobile application, Today’s Document http://tiny.cc/TodayDoc1.

Explore American history with 365 of the most fascinating documents and photos from the extensive collection of the National Archives. Today’s Document is an interactive gallery showcasing anniversaries of fascinating historical documents and images from the National Archives.  With the Today's Document application, people can learn what happened on their birthdays, search for a document by keyword, or just browse leisurely though historical highlights from the extensive National Archives’ holdings.

Zoom in on the high resolution images to get a closer look at the featured documents and photographs, use the calendar feature to select a specific date, or choose “Surprise Me” to show a document at random.  Want to learn more?  Tap the “info” icon to read background information on the selection.  And share these historical features via email, Facebook and Twitter, and add documents to “favorites” lists by tapping the “star” icon.  For a brief tutorial on how to use this application, see http://tiny.cc/NARAapp.

Today’s Document  is part of the flagship initiative of the National Archives Open Government Plan which includes a redesigned web site and new, user-friendly search engine.  For more information on these developments, see http://www.archives.gov/open.

The Today’s Document free mobile app is now available in the Android marketplace and the Apple iTunes Store.
Bron: NARA)

dinsdag 11 januari 2011

Studenten lanceren Friese url-verkleiner

 
FRYSLÂN - Twee studenten hebben maandag een Friese url-verkleiner gelanceerd: Lyt.sr. De dienst zorg er voor dat (te) lange url’s worden omgezet in kleine url’s, wat volgens de bedenkers nuttig is in tijden waarin veel gebruik wordt gemaakt van social media. Initiatiefnemers zijn Frank Zijlstra en Anne-Jan de Jong, studenten Communication & Multimedia Design aan de NHL Hogeschool in Leeuwarden.
Wie een lange url verkort heeft veel meer tekens over voor een tweet op Twitter, die maar uit 140 tekens mag bestaan. Een url shortening service of url shortener is niet nieuw. Toch willen de studenten met de komst van lyt.sr laten zien dat Frysk een moderne hedendaagse taal is en proberen het gebruik van de taal, vooral in de sociale media, te stimuleren.

De gratis dienst is te bereiken op www.lyt.sr een wordt in de toekomst mogelijk uitgebreid.

zondag 9 januari 2011

Het boek in de e-wereld symposium in Tresoar

Van de website van Tresoar:

27- 1- 2011

Vijf eeuwen lang zijn boeken de dragers geweest van onze verhalen, onze poëzie, onze kennis. In die periode groeide er een complete infrastructuur om dat allemaal mogelijk te maken. Schrijver, wetenschapper, uitgever, drukker, boekhandel of uitleenbibliotheek, ze hadden allemaal een rol in het bereiken van de lezer en de bewaarinstantie. De digitale revolutie zet die wereld op zijn kop. De hele keten van productie, distributie, consumptie, opslag en blijvende beschikbaarheid van het boek verandert, en vorm en inhoud van de teksten veranderen mee.

BibliotheekService Fryslân en Tresoar organiseren op 27 januari 2011 een symposium waarin allerlei aspecten van de digitale revolutie aan de orde komen. Sprekers zijn Michiel Laan, Mizzi van der Pluijm, Erik Rigters, Paul Rutten, René van Stipriaan. Het symposium is een onderdeel van de leesbevorderingsactie ‘Fryslân lêst syn toppers’.

Gedichtendag-optreden: dichter/performer Nyk de Vries, bekend om zijn ultrakorte prozagedichten. Meer informatie over sprekers, programma en aanmelding op www.flst.nl

Tresoar appt met je mee

Naar aanleiding van Ding 16 even de kast ingedoken op zoek naar mijn allereerste mobiele telefoon. Bleek hem nog bewaard te hebben, de Bosch GSM 909 Dual S. Een aanbieding in de ANWB Kampioen uit 2001 en destijds aangeschaft voor de somma van 89 gulden. Voor 35 gulden extra kreeg ik er nog een aantal
accessoires bij ook. Wat was ik trots op deze aankoop! Ben nu toe aan mijn vierde mobieltje, maar nog steeds heb ik niet zo'n slimme telefoon. Zit er wel sterk aan te denken eentje aan te schaffen, dan maar een "nerd" zoals een collega het verwoorde :). Met name onderweg, ik zit voor mijn werk geregeld in de trein, of op vakantie is het toch wel handig om toegang tot internet en e-mail te hebben. De ontwikkelingen op het gebied van mobiel internet gaan hard, ik houd het eerlijk gezegd niet allemaal bij. De mogelijkheden zijn schier eindeloos.

Onlangs in de kroeg was een meisje bezig met het fotograferen van de barcode van een blikje Red Bull middels haar mobiele telefoon. Op mijn vraag wat hiervan nu het nut was, antwoorde ze dat je door het vastleggen van barcodes van produkten een virtueel boodschappenlijstje kon samenstellen via een apps van Albert Heijn. Tja het kan allemaal....... Ook hier liggen kansen voor Tresoar. We kunnen allerlei apps laten ontwikkelen voor onze site, maar ook voor zaken die nu nog alleen locaal op de studiezaal worden aangeboden bijv. in het kader van het HANS-project. Gelijknamige collega Laagland weet hier alles van, misschien leuk om hier nog een blog aan te wijden :).

Tenslotte nog een mooi voorbeeld van de toepassing van de moderne technologie. Gisteravond was ik virtueel aanwezig bij de trouwerij van een achternichtje op Vancouver eiland, Canada. Middels een liveststream verbinding waren familieleden en vrienden in Canada, Friesland en Australie live getuige van de I do-woorden. Bespaarde ons in elk geval weer een reisje naar Canada.....

donderdag 6 januari 2011

Zo kan het bijvoorbeeld ook

Vandaag kreeg ik van Hans Zijlstra webmaster/blogger van het zeer informatieve en lezenswaardige Sneuper blog, blog van de Historische Vereniging Noordoost Friesland te Dokkum met onderwerpen betreffende genealogie, regionale en maritieme historie in brede zin, nog een leuke tip. Kijk eens op het blog van het Westfries Archief. Iedere maand wordt er een leesprobleem op het weblog geplaatst. Misschien kunnen we ook zoiets doen met onbekende foto's, niet te lezen Sontoldoorvaarten of andere zaken waar we de hulp van het publiek kunnen inroepen en tegelijkertijd onze collectie onder de aandacht kunnen brengen. Meer suggesties zijn uiteraard van harte welkom!

Zie dat Sneuper blog zelfs de Twitterberichten van Tresoar in in het blog heeft staan. Dus die nominatie voor de Geschiedenis Online Prijs van het Historisch Nieuwsblad  is volkomen terecht! :)

donderdag 6 november 2008


Dokkumer schippers in Sonttolregisters

In met name de 16e t/m 18e eeuw werd het merendeel van de handel over zee met het Oostzee-gebied gedaan. Hoewel velen denken dat de basis van de Gouden Eeuw werd gelegd door de VOC was dit in werkelijkheid de graanhandel met de Baltische staten, de zogenaamde Moedernegotie.

Schippers die door de nauwe doorgang in het Sont bij Helsingor, het vroegere Elseneur, voeren moesten daar tol betalen. En zoals zo vaak werden de betaalde bedragen en de namen van de betalers en hun lading vastgelegd in een boekhouding. Deze is ook grotendeels bewaard gebleven.
Enkele jaren geleden werden op initiatief van het Nationaal Archief in Den Haag een aantal jaargangen gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt in een online database. Het betreft de jaren 1721 t/m 1723, 1731, 1741 t/m 1743, 1751 t/m 1753 en 1761 t/m 1763. Daarin vond ik al vele schippers die als thuishaven Dokkum hadden (507 namen!). Zo staat bv Jan Gerrits Tal in de database als Tall. Interessant genoeg is zijn geboorte in 1727 beschreven in het dagboek van vroedvrouw Catharina Schrader. Hij was de zoon van de Dokkumer grootschipper op Hamburg Gerrit Jansen Tal en de enige overlevende van een drieling!
In het blad van Tresoar, Letterhoeke is te lezen dat recent is besloten dat een aantal universiteiten, in samenwerking met ons aller Tresoar, in een groot project ook de andere jaren van de Sonttolregisters gaan digitaliseren.
Op de website van het project is momenteel alleen het jaar 1760 doorzoekbaar, maar ook hier weer vele Dokkumer schippers: 115 namen!. Zo staat bv Jan Jacobs de Groot (die in de recente Sneupers van september en juni 2008 in 2 artikelen met zijn broers Berend en Jacob wordt genoemd) in de database als Jan Jacobes de Grodt. Hun namen waren dus veelal verhaspeld, maar zijn vaak nog wel te reconstrueren. Zoek dus bij voorkeur op Thuishaven en niet op Naam.

Schippers van de waddeneilanden (en 2 Dokkumer schippers, Jacob Jansz Bok en Pieter Lieuwes) worden vermeld in de Zeebrieven van het Amsterdamse stadsarchief op de site van Texelse genealogie/Miriam Klaassen.
Als laatste bronbestand kan ik nog melden dat er ook van het nabij Gdansk/Dantzig gelegen Poolse Elbing pondtolregisters online staan over de periode 1585-1700. Deze database is op o.a. schippersnamen en thuishaven te doorzoeken, maar bladeren lijkt hier de beste optie.

Google Books heeft het boek De sleutels van de Sont van G.W. Kernkamp gedigitaliseerd, een mooie bron voor achtergrondinformatie en in 2003 verscheen 'Al het Hollandse volk dat hier nu woont’. Nederlanders in Helsingør, circa 1550-1600, bij uitgeverij Verloren. Ook een verhaal van Jaap vd Zwaag over Lemster schippers in de Oostzeevaart geeft veel achtergrondinformatie.